СУМАТИВНО ОЦЕНУВАЊЕ

ОУ “Димитар Миладинов” Општина Центар Скопје

ИНТЕРНА ОБУКА

( РАЗМЕНА НА ИСКУСТВА ПОМЕЃУ ОДДЕЛЕНСКИТЕ

И ПРЕДМЕТНИТЕ НАСТАВНИЦИ - 29.05.2012 )

"Подобрување на оценувањето на ученицитe"

СУМАТИВНО ОЦЕНУВАЊЕ

ОБУЧУВАЧИ

Теми:

1. Сумативно наспроти формативно оценување
   
   
    (Цели: 
   
   - Да се сфати разликата меѓу формативното и
   
    сумативното оценување.
   
   - Да се согледа дека меѓу формативното и 
   
    сумативното оценување не постои остра граница
   
    – споделуваат методи и влијаат едно на друго )
   
   
2. Видови сумативно оценување
    
   ( Цели:
   
   - Да се направи разлика меѓу наметнато, вградено 
   
   и барано оценување.
   
   - Да се направи разлика меѓу
   
    нормативно,критериумско и развојно оценување
   
    и да се согледаат нивните предности и слабости )
   
   
3. Фактори кои влијаат на оценките
    
   ( Цели:
   
   - Да се увиди дека оценките не се еднозначни и 
   
   дека вклучуваат извесна доза на субјективност и
   
   релативност.
   
   - Да се согледаат факторите кои ја намалуваат
   
   ефективноста на оценките.
   
   - Да се увиди потребата од посебно оценување на
    однесувањето на ученикот, издвоено од неговата
   
    оценка по предметот )
   
   
4. Тестови на знаење
   ( Цели: 
   - Да се направи разлика меѓу различните видови
    објективни прашања.
   
   - Да се согледаат вообичаените грешките што се 
   
   прават при составување на објективни прашања.
   - Да се направи разлика меѓу објективните и 
   
   есејските тестови)
   
   
5. Нивоата на знаење и оценките
    
   ( Цели:
   - Да се прави разлика меѓу три вида на знаење и
   
    во рамките на секој од нив, на три нивоа на 
   
    знаење што се проверуваат со три типа на задачи
   - Да се согледа врската меѓу оценките и нивоата
   
    на знаење – како се става оценка базирана на
   
    нивото на знаење на дадена тема)
   
   
6. Нивоата на знаење и методите на оценување
    
   ( Цели:
   - Да се согледаат можностите и ограничувањата 
   
   на објективните и есејските тестови во мерењето
   
    на усвоеноста на различните нивоа и различните 
   
   ви дови знаење.
   - Да се сфати потребата и начинот на користење 
   
   на другите методи на оценување како
   
   дополнувањa и/или како алтернатива на 
   
   тестовите )
   
   
7. Изведување оценка за една тема
    
   ( Цели:
   - Да се сфати важноста од соодветна застапеност
   
    на различните видови знаења и во рамки на нив, 
   
   на различните нивоа на знаење, при 
   
   изведувањето на оценките.
   - Да се увиди како може да се користат различните
    методи на оценување при изведување оценка на
   
    дадена тема од конкретен предмет)
   
   
8. Изведување сумарна оценка
    
   ( Цели:
   - Да се согледа дека сумарната оценка треба да 
   
   биде одраз на тоа што ученикот научил по однос 
   
   на сите теми што се покриени со оценката.
   - Да се увиди дека сумарната оценка не може да се
    пресметува како прост просек од оценките 
   
    добиени за одделните теми .
   - Да се сфати дека ученикот има право да покаже 
   
   дека дополнително ја научил и темата што 
   
   претходно била оценета )
   
   
   
   
   
   
   
   
   

СВЕТЛИНСКИ ПОЈАВИ

Прашања и задачи собрани од наставните ливчиња:

1. Искажи го законот за рефлексија: ..............
   
2. Ако аголот што го зафаќа упадниот зрак со нормалата изнесува 40°, колку изнесува аголот на одбивање што го зафаќа одбиениот зрак со нормалата? Што ќе се случи со одбиениот агол ако упадниот агол се зголеми за 5°?
3. Горан стои на 5 m пред рамно огледало. Колку е оддалечен неговиот лик од огледалото? Потоа приоѓа 2 m поблизу до огледалото. Колкаво е сега растојанието од ликот до огледалото?
   
4. Дополни: Сферните огледала можат да бидат:
   а) _____ или ______ кога огледалната површина е _...
   б) _____ или ______ кога огледалната површина е _...
   Карактеристични зраци на сферно огледало се:
   а)...... кој по одбивањето .......
   б)......кој по одбивањето ......
   в).... кој по одбивањето.....
   г) ...... кој по одбивањето....
   
5. Пресметај го растојанието на ликот, чиј предмет се наоѓа на оддалеченост 4m од конкавното огледало со f = 20 сm.
6. Конструирај го ликот на предметот (стрелка) што се наоѓа помеѓу темето и фокусот на едно конкавно сферно огледало.
7. Конструирај го ликот на предметот (стрелка) што се наоѓа на растојание 3 cm од едно конвексно сферно огледало.
8. Конструирај го ликот на предметот (стрелка) што се наоѓа помеѓу фокусот и оптичкиот центар на едно конкавно сферно огледало.
   
9. Одговори на поставените прашања:
   а) Што се подразбира под поимот прекршување на светлината?
   б) Кога светлинскиот зрак може да премине од една оптичка средина во друга, без да го промени правецот на простирањето?
   в) Што е дисперзија на светлината?
   г) Што е фатаморгана?
   
10. Одговори на следните прашања:
    a) Што е леќа?
    б) Какви видови леќи познаваш?
    в) Што се нарекува главна оптичка оска, оптички центар и фокус на една леќа?
    г) Како се определува јачината на леќата?
    д) Како гласи равенката за леќата и кои величини ги поврзува?
    ѓ) Кои карактеристични зраци се користат за геометриското конструирање на ликови при леќите?
11. Дополни:
    а) Апаратите кај кои со помош на оптички леќи, призми и огледала може да се набљудуваат или регистрираат ситни и оддалечени предмети се нарекуваат _____ .
    б) За набљудување на многу ситни предмети се користат   ______ и ______, а за оддалечени предмети ........
    в) За набљудување на многу оддалечени тела, како што се небеските, се користи _____ .
    г) За корекција на недостатоците на човечкото око се користат ........и тоа:
    - кај кратковидоста - _______________,
    - кај далекувидоста - _______________ .
12. Светлински зрак паѓа нормално на рамно огледало. Колкав ќе биде аголот меѓу одбиениот и упадниот зрак, ако огледалото се завр ти за 30º.
13. Сончевите зраци паѓаат под агол од 60º. Под кој агол треба да се постави рамно огледало за да зраците се одбиваат вертикално?
14. Пред рамно огледало на растојание од 25 cm е поставен предмет. За колку ќе се зголеми растојанието меѓу предметот и неговиот лик, ако предметот се оддалечи од огледалото за 15 cm?
15. Пред сферно вдлабнато огледало на растојание 0,8 m е поставена запалена свеќа. На кое растојание од огледалото ќе се добие нејзиниот лик, ако радиусот на огледалото е 0,6 m?
16. На растојание од 80 cm од темето на сферно вдлабнато огледало се наоѓа светол предмет. Неговиот лик е 4 пати помал од предметот. Најди го растојанието на ликот и фокусното растојание на огледалото.
17. Предмет висок 4 cm поставен е на растојание 12 cm од темето на сферно вдлабнато огледало со радиус на кривината од 18 cm. Определи ја положбата и големината на ликот.
18. Колку време треба да патува светлината од Сонцето до Земјата, ако растојанието меѓу нив е приближно 1000000000 km?
19. На кое растојание од Сонцето се наоѓа "планетата" Плутон, ако светлината го минува тоа растојание за 5,5 часа?
20. Пред двојно испакната леќа на растојание 45 cm е поставен предмет. Неговиот лик се добива на растојание 15 cm. Колкаво е фокусното растојание на леќата?
21. На кое растојание од собирна леќа со фокусно растојание 10 cm треба да се постави предмет, за да биде неговиот лик 2 пати поголем од предметот?
22. Определи ја оптичката јачина на собирна леќа со фокусно растојание 20 cm.
23. Оптичка јачина на леќа е + 4 диоптри. Колкаво е нејзиното фокусно растојание? За каква леќа станува збор?
24. Пресметај ја фокусната далечина на леќа со јачина 1,5D.
25. На оптичка оска на вдлабнато (конкавно) огледало чиј радиус на кривината е 50 cm на растојание од 2,5 m се наоѓа предмет АВ. На кое растојание ќе се добие јасно неговиот лик?
26. На растојание од 60 cm од темето на сферно вдлабнато огледало се наоѓа светол предмет. Неговиот лик е 4 пати помал од предметот. Најди го растојанието на ликот и фокусното растојание на огледалото.
27. Конструирај го ликот на предметот (стрелка) што се наоѓа помеѓу оптичкиот центар и фокусот на собирна леќа со фокусно растојание од 3 cm. Што заклучуваш?
28. Конструирај лик во конвексно (испакнато) сферно огледало. Големините на предметот и огледалото нека бидат по твоја желба. Каков е добиениот лик?
29. На собирна леќа чија фокусна далечина е 100 mm пресметај ја нејзината јачина.
30. Колкаво е фокусното растојание на вдлабнато сферно огледало, ако предметот поставен на растојание од 0,4 m дава лик на растијание од 20 cm?
31. Пред собирна леќа со јачина од 4 D се наоѓа предмет на растојание од 50 cm. На кое растојание од леќата се наоѓа неговиот лик?
32. Конструирај го ликот на предметот што се наоѓа помеѓу фокусот и оптичкиот центар на едно конкавно (вдлабнато) огледало чиј радиус на сферата е 6 cm. Што заклучуваш?
33. Конструирај го ликот на предметот (стрелка) што се наоѓа помеѓу оптичкиот центар и фокусот на собирната леѓа со фокусно растојание од 3 cm. Што заклучуваш?

ПРИТИСОК

ПРИТИСОК

Прашања:

1. Што е притисок?
2. Што е хидростатички притисок?
   
   
   
3. Што е атмосферски притисок?
   
   
   
4. Како гласи Архимедов закон?
5. Како се пренесува притисокот кај гасовите?
   
   
   
6. Од кои величини зависи хидростатичкиот притисок на дното од садот?
7. Две еднакви дрвени призми, едната е ставена во вода, другата во масло. Дали призмите пропаднале до иста длабочина?
8. Зошто со зголемување на висината атмосферскиот притисок е се помал?
9. Што треба да се направи да се намали притисокот што го врши една сила врз подлогата?
   
   
   
10. Објасни го хидростатичкиот парадокс?
11. Што е причината што гасот во балонот со качување во висина го зголемува својот волумен?
    
    
    
12. Кои услови треба да бидат исполнети за да телото во течноста тоне?
13. Зошто празна конзерва плива по површината на водата, додека наполнета со вода пропаѓа (тоне)?
14. Што треба да се направи да се зголеми притисокот што го врши една иста сила врз подлогата?
15. Како се пренесува притисокот кај тврдите тела?
    
    
    
16. Како гласи Паскалов закон?
17. Зошто балонот исполнет со топол воздух се крева во атмосферата?
    
    
    ЗАДАЧИ:
    
18. Претвори:
    а) 200000 Ра во mmHg;
    б) 150000 Ра во mmHg;
    в) 600 mmHg во Ра;
    г) 600 mmHg во Ра;
    ако густината на живата е 13600 kg/m³.
    
    
19. Површината на поголемиот клип на хидраулична преса е 400 сm². Колкава треба да биде површината на малиот клип за да можеме дејствувајќи врз него со сила од 200 N да пресуваме со сила од 4000 N?
20. На подлогата стои стаклена чаша. Колкава е масата на чашата ако допирната површина е 27 сm², а притисокот што го врши на подлогата 908 Ра?
    
21. Брод кој со машините и друга опрема има маса 2000 t , кога ќе се натовари истиснува 6000 m³ вода. Со колкав товар е натоварен бродот во овој случај?
22. Притисокот во градската мрежа е 409,5 Ра. До кој кат на некоја зграда може да се искачи водата под дејдтво на тој притисок, ако висината на едниот кат е 3 m?
    
    
    
23. Лизгач со маса 48 kg се лизга на лизгалки кај кои ширината на острицата е 3 mm, а должината на острицата е 30 сm. Колкав притисок врши лизгачот ако стои на двете лизгалки?
24. Висината на нафтата мерена од дното на голем резервоар во една рафинерија е 15 m. Со колкава сила дејствува нафтата врз дното на резервоарот ако површината на дното е 200 m²? ( φ = 800 kg/m³)
    
    
    
25. Површината на поголемиот клип на хидраулична преса е 100 сm², а на помалиот 5 сm². Со колкава сила треба да притиснеме на помалиот клип за да добиеме сила од 8000 N m² кај поголемиот клип?
26. Едно тело е потопено во вода и е полесно отколку во воздух за 2 N. Пресметај го волуменот на телото?
    
    
    
27. Колкав е притисокот под прстите на балерината која изведува фигура на една нога . Балерината има маса 48 kg, а површината на прстите 5 сm²?
28. Колку би требало да биде висока цевката на живиниот барометар ако при притисок на воздухот од 750 mm живин столб, место жива во цевката се стави вода? (φ = 13600 kg/m³)
29. Колкава е тежината на сидрото во воздух ако неговата тежина во морската вода е 111,8 N. Волуменот на сидрото е 3,5 dm³? (φ = 1030 kg/m³)
    
    
    
30. Предмет тежок 800 N плива по површината на водата. Делот од предметот над површината на водата има волумен од 6 dm³. Колку изнесува волуменот на предметот? 
31. Коцка со раб 10 сm потполно е потопена во вода. Колкава сила на потисок дејствува на коцката? 
32. Куче тешко 120 N кога стои врши притисок на површината од 37,5 kРа. Пресметај ја допирната површина на едната нога од кучето. 
33. Плоштините на клиповите на хидраулична дигалка се ѕ1 = 10 сm² и ѕ2 = 50 сm². На помалиот клип дејствува сила од 500 N. Колкава сила дејствува на поголемиот клип?                        

Внатрешна енергија и топлина

Внатрешна енергија и топлина

Прашања:

1. Кое движење е наречено топлинско движење?
2. Што е внатрешна енергија на телото?
3. Што е апсолутна температура?
4. Што е целзиусов степен?
5. Кој целзиусов степен се зема за апсолутна нула?

6. На кои начини може да се промени внатрешната енергија на телата?
7. Што се подразбира под поимот топлина?
8. Што е количество топлина?
9. Што е специфичен топлински капацитет?

10. Од што зависи количество топлина што ја испушта (прима) телото при ладење или загревање?

11. Напиши ја равенката за топлинската рамнотежа меѓу две тела?

13. Со што е определен топлинскиот капацитет на едно тело?
14. Зошто со промената на температурата, телата го менуваат својот волумен?
15. Што е коефициент на линеарното ширење на некоја супстанца?
16. Напиши ја равенката за линеарното ширење на телата.
17. Поради што е значајна аномалијата на водата за животот на Земјата? (објасни)
18. Како се менува волуменот на гасовите со промена на температурата при константен притисок? (напиши ја равенката на овој закон)
19. Како се менува притисокот на гасот со промена на температурата при постојан волумен? (искажи го овој закон и со равенка)
20. Каква е разликата меѓу специфичен топлински капацитет и топлински капацитет на едно тело?
21. Во пустините дење е многу жешко, а ноќе многу ладно. На каков заклучок не наведува тоа?
22. Зошто при централните греења се користи водата, а не било која друга течност?
23. Ошто течностите и гасовите многу слабо ја спроведуваат топлината кога се загреваат од згора?
    
24. Зошто земјата кога е покриена со снег не замрзнува?

25. Зошто ветерот преку ноќта дува од копното кон морето, а преку ден од морето кон копното?
26. Зошто заболекарите не препорачуваат да се јаде многу жешка храна или после жешка храна да се пие студена вода?
27. Зошто цистерните за бензин не смее да се полнат до горе?

28. Топче не плива во топла вода, а плива во ладна. Што го условува ваквото однесување на топчето?

29. Објаснете зошто во студена зима водата во езерата не замрзнува до дно?
30. Зошто загреани медицинските чаши се прилепуваат кон телото на човекот?
31. Во која агрегатна состојба материјата нема определена форма и волумен?

32. Дали водата на 0ºС се шири при загревање? Објасни!
33. Дали им се менува густината на телата при нивното загревање? Објасни!
34. Какво својство има водата на 4ºС кога е во топла или ладна вода?
35. Што е дифузија?

ЗАДАЧИ:

36. Железна прачка при 0ºС е долга 20 m. Колкава е должината на прачката на 30ºС. (α = 0,000012 1/ºС)
37. Прачка од платина на 10ºС е долга 995 mm. При која температура прачката ќе биде долга 1 m? (α = 0,000009 1/ºС)

38. Должината на бакарен проводник од далноводот меѓу два столба е 200 m при 0ºС. За колку ќе се издолжи овој проводник на температура од 35 ºС? (α = 0,000017 1/ºС)

39. Притисокот на гасот е 25000 Ра, а волуменот 1m³. Колку ќе изнесува притисокот на гасот ако волуменот се намали на ½ и ¼ . Нацртај табела и графикон.
40. Во метален сад затворени се 10 l водород при температура 27ºС и има притисок од 100000 Ра. Колкав ќе биде притисокот во садот ако тој се загрее на температура од 327ºС, ширењето на садот се занемарува.
41. Кислород чиј волумен е 200 l и притисок 100 kРа збиен е во метален сад со волумен 20 l. Колкав е притисокот на кислородот во садот ако при тоа температурата останала непроменета?
42. Када долга 2 m, широка 0,75 m исполнета со вода до длабочина од 0,5 m. Колку топлина ќе се ослободи кога водата ќе се излади од 20ºС на 18ºС?
43. Бакарна топка со маса 1,5 kg треба да се загрее од 15ºС на 100ºС. Колку топлина е потребно за загревањето? (с = 328 Ј/kgºС)
44. Колку топлина е потребно да се загрее од 0ºС до 15ºС соба долга 4 m, широка 3,5 m и висока 2,5 m? (с = 328 Ј/kgºС)
45. Во еден сад е налеано 420 g вода чија температура е 20ºС и 900 g вода на 70ºС. Колкава е температурата на водата по мешањето?
46. Колкаво количество (маса) на вода ќе може да се загрее од 25ºС до 65ºС кога ќе се потроши 6720 kЈ топлина?
47. Еден сад треба да се наполни со 120 l вода чија температура да биде 35ºС. Ако располагаме со вода загреана на 75ºС и вода на 15ºС, колку треба да се земе од едната, а колку ов другата вода?

48. Тело тешко 8 N паѓа на земјата со брзина од 40 m/ѕ. Колкаво количество топлина ќе се развие при судирањето (претпоставка: целото количество механичка енергија се претвора во топлина)
49. Оловно топче со маса 3 kg паѓа на земјата од висина 24 m. За колку ќе се зголеми температурата на топчето ако тоа прима 50 % од количеството на топлина што се развива при судирањето. (с = 120 Ј/kgºС)